Een uitdagend vestigingsklimaat

Het zijn roerige tijden voor de Nederlandse industrie. Het vestigingsklimaat staat onder druk, en dat is op z’n zachtst gezegd zorgelijk. Tijdens Prinsjesdag hoorden we in de Troonrede een duidelijke oproep: Nederland moet keuzes maken voor de toekomst.
Terecht, want de economische groei blijft achter en het investeringsklimaat verzwakt. Toch blijft de Miljoenennota steken in tijdelijke maatregelen en herverpakte plannen, terwijl andere landen – zoals Duitsland, Frankrijk en de Verenigde Staten – fors investeren in industrie en technologie.

Voorzichtig optimisme

Toch zijn er ook positieve signalen. Het producentenvertrouwen verbeterde in september van -3,3 naar -1,6. Vooral de verwachte bedrijvigheid springt eruit: steeds meer ondernemers verwachten dat hun productie de komende maanden zal toenemen. Ook de export groeit licht en de Duitse industrie laat voor het eerst sinds lange tijd weer een plus zien. Dat zijn tekenen dat we mogelijk de bodem hebben bereikt.

Structurele uitdagingen blijven groot

Tegelijkertijd mogen we ons niet in slaap laten wiegen. De structurele problemen blijven fors:

• Stagnerende arbeidsproductiviteit
• Een economische groei van slechts 0,6%
• Oplopende wachttijden voor energieaansluitingen
• En een woningmarkt die voor veel werknemers onbetaalbaar wordt

Met een gemiddelde woningprijs van bijna een half miljoen euro wordt het voor veel mensen simpelweg te duur om hier te wonen en werken.

Wat bedrijven nu nodig hebben

Ondernemers hebben vooral behoefte aan consistentie:

• Stabiele energieprijzen
• Voorspelbare belastingregels
• En een koersvast industriebeleid

Geen lapmiddelen, maar een beleid dat vertrouwen geeft om te investeren in technologie, verduurzaming en mensen. De lichte opleving in vertrouwen toont dat er potentieel is. Maar zonder een overheid die daadwerkelijk kiest voor innovatie en internationale aantrekkingskracht, dreigt Nederland de aansluiting met de kopgroep te verliezen. De toekomst vraagt om keuzes – van Den Haag, maar ook van ons als ondernemers.